Ik snap dingen. Niet.

Niet dat ik ergens voor doorgeleerd heb hoor, maar ik snap dingen.

Een bakker bakt brood voor anderen. Een bakker verkoopt dat brood duurder dan dat het kost om dat brood te bakken. Hij wil namelijk genoeg overhouden om zelf brood te kunnen eten.
Ik snap dat.

De bakkerij groeit en het hele dorp heeft zijn buik zo langzamerhand vol van dat brood, dus verkoopt de bakker graag brood aan de andere dorpen in de omgeving. Hij ‘exporteert’ zijn brood. Hij groeit, en groeit. Daardoor heeft hij meer bakkers nodig, die door dat bakken allemaal zelf ook weer brood kunnen kopen.
Goed voor de bakker, goed voor de bakkers, goed voor het dorp van de bakker. Goed voor het dorp van de buren van de bakker zelfs, ook zij eten nu immers een lekkere boterham.
Ik snap dat.

Als het dorp van de bakker zoveel brood verkoopt dat de dorpelingen meer brood kunnen betalen dan dat zij kunnen verteren is het best leuk om bij de dorpen in de omgeving ook iets te halen wat leuk, lekker of handig is.
Uit dorp A worst, uit dorp B jam en uit dorp C een leuke broodmand. Dat moet ook wel natuurlijk, want de dorpen waarnaar de bakker zijn brood exporteert moeten wel genoeg muntjes verdienen om het brood te kunnen blijven betalen. Er wordt al snel heel wat afgehandeld tussen al die dorpjes.
Ik snap dat.

Al die dorpjes hebben hun eigen-aardigheden. Men spreekt overal een andere taal, men heeft andere gewoonten en gebruiken en ieder dorp heeft zijn eigen dorpsmuntje om het onderlinge ruilen te vergemakkelijken. Handig voor de ruilhandel in het eigen dorp, maar lastig nu al die dorpen spullen met elkaar zijn gaan ruilen.
Dat de dorpen in de buurt op enig moment afspreken niet meer zo moeilijk te willen doen met allemaal die eigen dorpsmuntjes en besluiten gezamenlijk één grote sterke dorpsmunt te gaan voeren?
Ik snap dat.

En stel nou dat er in één, of twee, of zelfs drie van de dorpen een ramp plaatsvindt. De oogst mislukt, de aarde beeft, de rivieren overstromen of iets anders waar als die arme dorpsbewoners helemaal niets aan kunnen doen. Dan kunnen die dorpen geen brood meer kopen. Dat is slecht voor die dorpelingen (van niet eten ga je namelijk helemaal dood), het is slecht voor de bakker (hij verkoopt immers veel minder brood), het is slecht voor de bakkers (die veel minder geld hebben om brood, worst, jam en broodmandjes te kopen) en wat slecht is voor de bakkers is slecht voor de andere dorpen want die moeten hun broodmandjes, worst en jam toch aan iemand kwijt.
Dus, dat de dorpen de handen ineen slaan en de getroffen dorpen geld lenen om de schade te herstellen en de motor weer op gang te helpen?
Ook dat snap ik.

Maar als er in een aantal dorpen nauwelijks of helemaal geen inspanning wordt geleverd om genoeg geld te verdienen om brood te kopen.
Als er in een van de dorpen wel hele dure auto’s rondscheuren, maar er zegt niemand geld te hebben om belasting te betalen.
Als in een dorp een welwillende ondernemer wordt benaderd door de belastingdienst om de aangifte te verlagen omdat anders haar ‘hoge’ omzet de overige winkeliers in de straat zo verdacht maakt.
Als een dorp er al jaren voor kiest om zich te laten leiden door een achter zijn pik aan rennende megalomane maffioos.
Als er in een van de dorpen vijf burgemeesters, vierhonderdvijftig wethouders en drieduizendvierhonderdeneenentwintig ambtenaren ‘in algemene dienst’ blijken te zijn terwijl er maar tweeduizend burgers staan ingeschreven.
Als in een dorp de dorpelingen blijken te leven van overheidspensioenen van mensen die al jaren geleden begraven zijn.
Als er dorpen zijn die chronisch meer geld uit blijven geven dan dat zij aan inkomsten binnenhalen.
Als uit niets blijkt dat deze dorpen het gedrag en de cultuur echt willen aanpakken die tot deze crisis hebben geleid.

Als je mij als bakker dan toch maar blijft vertellen dat ik meer brood moet bakken, maar zelf minder brood mag eten omdat die probleemdorpen het zo broodnodig hebben, en je blijft beweren dat als we dat maar doen alles echt heus wel beter wordt. En dat je zegt dat het wel zal moeten omdat de ramp anders helemaal niet te overzien is.
Maar je bent niet in staat mij dat in begrijpelijk Nederlands uit te leggen.

Dan snap ik dat dus niet.