Iedereen die wel eens een stukje van mij leest, of mij volgt via Twitter, weet dat ik geen fan ben van Urk. Een van de redenen daarvoor is het preken voor eigen parochie, voor mij een soort van handelsmerk van Urk. We zeggen wat wij willen dat de bevolking hoort, en de bevolking luistert alleen naar wat wij willen zeggen. De enorme overvloed aan informatie die het Internet ons biedt kent een soort gelijk gevaar.

Het Internet biedt ons de ultieme vrijheid. Vrijheid om te zijn wie we willen zijn en wat we willen zijn. Via het Internet hebben wij toegang tot een onvoorstelbaar grote hoeveelheid informatie.
Vrije informatie. Ongefilterde informatie. Ongecensureerde informatie. Ongenuanceerde informatie. Onware informatie. Schadelijke informatie.
Schadelijke informatie?
Ja, dat durf ik te zeggen; schadelijke informatie.

Wij zijn zelf, als persoon, niet alleen verantwoordelijk voor wat wij met informatie waar we toegang toe hebben doen, wij zijn ook meer en meer zelf verantwoordelijk geworden voor welke informatie we tot ons nemen. Daarnaast zijn wij zelf de provider geworden van de informatie die het Internet zo groot, zo sterk en zo geweldig maakt. Het Internet zoals wij het kennen heeft meer en meer de neiging om ons te tonen wat wij willen zien. Het Internet wordt vorm en inhoud gegeven door wat wij wenselijk vinden.
En, om een klein beetje duidelijk te maken waar ik naartoe wil: weet iemand hoeveel content op het Internet anoniem geplaatst is?

Het Internet biedt ons de gelegenheid om te zijn wie we willen zijn en te zijn wat we willen zijn. Het Internet biedt ons ook de mogelijkheid om precies die informatie tot ons te nemen die wij wenselijk achten. Dat is niet eens alleen een ‘mogelijkheid’, we worden er welhaast toe gedwongen. De informatiestroom is zo gigantisch dat geen mens in staat is al die informatie tot zich te nemen, te beoordelen, af te wegen en zijn/haar eigen mening op basis van afwegingen te formuleren.

En natuurlijk, heel veel mensen zijn in staat om een afgewogen pakket aan informatieve websites, blogs, nieuwsproviders en andere digitale informatiebronnen samen te stellen.
Maar, hoeveel mensen zijn daar niet toe in staat?
Hoeveel mensen zijn er die enkel en alleen nog die informatie selecteren die hun bestaande ideeën, onderbuikgevoelens, emoties, aversies en angsten bevestigen, bekrachtigen en versterken?

Daar past nog een vraag bij. Wie van ons neemt er nog de moeite om te reageren op websites waarvan wij de inhoudelijke boodschap gekleurd, eenzijdig, onwaar, onheus of regelrecht verwerpelijk vinden?
En, zo u dat al doet, heeft u dan ook de ervaring dat hoe verwerpelijker u de boodschap vindt waar u op reageert, hoe minder kans er is dat uw reactie ook daadwerkelijk op die website geplaatst gaat worden?
En, durft u het nog onder uw eigen naam?

En zo wordt in mijn ogen informatie schadelijk.
Wanneer de inhoud niet meer ‘waar’ of ‘onderbouwd’ hoeft te zijn. Wanneer hele verdiepingen van het gebouw dat wij het Internet noemen welhaast sectes zijn geworden. Wanneer hele bevolkingsgroepen nog slechts die boodschappen ontvangen die zij willen horen, dan wordt informatie schadelijk.

Ik ben absoluut een voorstander van vrije meningsuiting. Ik ben absoluut een voor stander van een groot, vrij Internet.
Maar ik ben ook iemand die weet dat Char ruim een miljoen kijkers trekt. En dat RTL, liever dan haar ethische en morele verantwoordelijkheid te nemen, Char rustig (en letterlijk) over lijken laat gaan om die miljoen kijkers te trekken.
Content op het Internet wordt niet alleen beoordeeld op populariteit, het wordt ook samengesteld op basis van waarmee de contentprovider weet of verwacht te gaan scoren. Want, populariteit is geld.

Gisteravond twittert @emmafasol bijvoorbeeld over het uitblijven van de tsunami in Hawaii: ‘Verwacht nu niet dat CNN de komende uren gaat melden dat er geen gevaar meer is. Dat kost veel te veel kijkers’.
En zo is het.

Wellicht heb ik mij wat te beperkt uitgedrukt in mijn stelling dat informatie schadelijk kan zijn.
Beter is misschien om te zeggen dat informatie zonder evenwicht of tegenwicht schadelijk kan zijn.
Het preken voor eigen parochie.
Als in de gereformeerde kerk te Urk.
De dominee zegt het, dus is het waar.
En een andere boodschap zien we niet.

Bram Vermeulen tot slot:

Als ik niet luister, hoor ik het niet.
Wist ik er niets van.
Kunnen ze mij niets maken.
Dus ik luister niet.

Kijkt u ook eens naar het 8 minuten durende filmpje EPIC 2014. Over het verdwijnen van The New York Times (met dank aan @hansvoss).